De zonnewende

Het is midden in de nacht als de wekker gaat. Twee uur ‘s nachts om precies te zijn. Doodmoe maar met een goed gevoel sta ik op terwijl ik mijn vader al hoor rommelen in huis. Wanneer ik beneden kom, staat er een kopje thee klaar naast de zwarte hoge hoed. Er wordt me een boterham aangeboden, maar daar moeten zowel ik als mijn maag mooi nog niet aan denken. Een half uurtje later staan we aan een verlaten dreef te wachten op het busje van de geluidsman. Met zijn drieen rijden we de nacht in, onderweg naar het observatorium. Onderweg naar weer een Sunsation.

Een mooie, gekke, vermoeiende traditie waar ik vol weemoed en warmte aan terug denk. Geboren uit een mooie idee door een lelystadse dichter en omarmd door onder andere mijn vader die altijd al dol op creatieve mensen en ideen is geweest. Een vrijdag in juni, het dichts op de langste dag van het jaar. Samen komen en wachten tot de zon op gaat. Luisterend naar dichters, voordrachten van proza of mooie muziek. Een ode aan de zon. Optredens van zowel vooraanstaande schrijvers als lokaal talent. Mijn vader die het, altijd weer kleurrijk en voorzien van een bijzondere hoed, jaren lang aan elkaar praatte. Ik kan me de geuren, smaken, gevoelens allemaal nog zo naar voren halen. Het voelde zo bijzonder, die ring binnen lopen in het donker terwijl er nog niemand was. Maar ook bijzonder hoe ik daar in diezelfde kring zat en mijn vader de zon hoorde verwelkomen, die zich vaker wel als niet liet zien. Ook dat hoorde bij de traditie.

Heel wat jaren heb ik zo de langste dag, of de kortste nacht, gevierd. In het begin met een paar man om het op te bouwen en nog een paar man bezoek. Een versterker, een paar klapstoelen, een tafel, een paar potten koffie en een schaal broodjes. Later, zoals dat zo vaak is met succesformules, een grotere organisatie, catering, tenten, podia, meer versterkers en zeker meer publiek. Die paar man vanaf het begin, heb ik er tot de laatste keer dat ik er was nog gezien. Altijd vanaf het begin tot het eind in de kring zittend, drinkend uit eigen thermoskannen. Voor mij hoorden zij bij de magie van die nacht.

Wanneer ik er het laatst bij was, ik weet het niet meer zo goed. Het moet in ieder geval al meer dan vier jaar terug zijn geweest. Het stopte voor mij, toen mijn vader ook stopte. Toen het hem vanwege zijn gezondheid allemaal niet meer lukte. Een ander tijdperk, voor hem en voor mij.

Van waar deze mijmering, dan wel herinnering, aan een traditie in Nederland terwijl ik daar kilometers van weg ben? Het is niet zo gek. Het is vrijdag. Gisteren was het de langste dag. Tijd voor een nog oudere traditie, vooral hier in scandinavie, vooral hier in Zweden, vooral in deze streek. Midsommar. Ik zit op mijn favoriete plek in het huis en kijk over het Siljan naar de flikkerende verlichting in de dorpen aan de overkant. Niet tijdens de zonsopgang, maar de zonsondergang, die er in deze tijd van het jaar voor zorgt dat het even een paar uurtjes minder licht is. Donker wordt het nooit helemaal echt in deze tijd van het jaar.

Onze eerste midsommar hier. Zoals de rest van het dorp verzamelden wij ons vanavond bij de meiboom en keken naar alle mensen in klederdracht die liederen zongen en dansten om de boom. En terwijl ik daar zo stond, wat onwennig tussen al die mensen waarvoor deze traditie zo vertrouwd is, dacht ik eraan dat mijn wekker niet meer gaat op deze nacht om twee uur en ook mijn vader slaapt lekker door. Die tijd is voorbij. Nu zijn we hier en doen we mee aan deze zonnewende. De mensen om me heen, lachen, zingen, drinken en zien er stralend en kleurrijk uit. Ik bekijk het van een afstandje en geniet.

Glad Midsommar! Laat de zon maar komen!